UTAFITI WA UVIMBE KWENYE TUMBO LA UZAZI UNAVYOKUWA

TAARIFA MAALUMU

Ni ugonjwa ambao huwasumbua wakina mama wengi,uvimbe unakuwa kwenye misuli ya tumbo la uzazi, ama ndani ya tumbo la uzazi.

Ugonjwa huu kwa kiwango kikubwa huwakumba wakina mama ambao hawaja wahi kuzaa mtoto.

Tafiti zinaonyeshwa kwamba karibu asilimia 20 ya wana wake wafikapo umri  wa miaka 30 wana pata uvimbe kwenye tumbo la uzazi.kipindi kati ya umri wa miaka 35-45 ni muda ambapo uvimbe hasa hujitokeza.

Kwa bahati mbaya kwa walio wengi uvimbe huo hauonyeshi dalili zozte.

Ni asilimia 3 tu ya wagonjwa wote wenye uvimbe kwenye tumbo la uzazi wanao fika hospitali wakiwa na dalili.

Chanzo cha uvimbe

Sababu hasa ya kutokea kwa uvimbe haijulikani.japo sababu zifuatazo zinaweza kuhusika.

a) Chromosomol abnormality(viini tete kukosa mpangilio wake wa kawaida ama kutokuwepo kabisa ktk mfumo).Asilimia 40 hupata uvimbe  kwa sababu ya chromosormol abnormality hasa  namba sita au saba.

b) Baadhi ya vichocheo (polypeptide growth factors) ndani ya mwili husababisha uvimbe kutokea,

kwa mfano;-Transforming grow factors(TGF), Insulin-like growth factors(IGF).

Ukuaji

Ukuaji wa uvimbe hutokea hasa kichocheo aina ya oestrogen kinapo kuwa ktk kiwango cha juu mwilini,ushahidi ni kama ifuatavyo;-

a)      Ukuaji wa uvimbe upo tu kipindi cha uzazi, ambapo kichocheo aina ya oestrogen ipo

 kwa kiwango kikubwa.

   b) Uvimbe unaongezeka kukua haraka wakati wa uja uzito,na kwa watumiaji wa vidonge vya uzaji wa mapongo vyenye kiwango kikubwa cha oestrogen.

   c) Uvimbe hautokei kabla ya kuanza hedhi.

   d) Baada ya mwanamke kukoma kwenda hedhi,uvimbe hukoma kukua pia hakuna uvimbe mpya unao jitokeza.

Uvimbe kwenye tumbo la uzazi unaweza kuwa sehemu moja ama sehemu mbalimbali kwa wakati  mmoja.(multiple)

Wakati mwingine uvimbe hukuwa haraka haraka ama hukuwa taratibu.

Dalili

Asilimia 75 ya wagonjwa wenye uvimbe kwenye tumbo la uzazi hawaonyeshi dalili yeyote ,kwa bahati njema uvimbe hugundulika wakati daktari anapomfanyia mgonjwa uchunguzi.

Mahali uvimbe ulipo ktk tumbo la uzazi ni muhimu sana kuliko ukubwa wa uvimbe wenyewe.

A) Mabadiliko ktk hedhi (ni dalili muhimu kwa wagonjwa wenye uvimbe kwenye tumbo la uzazi)

1. Utokaji wa damu unaongezeka kwa mfuatono kila mzunguko wa mwezi unaofuata.

kwa sababu zifuatazo;-

   i)Uvimbe unazuia /unaharibu upanukaji wa tumbo la uzazi wakati wa hedhi..

   ii)Uvimbe unaongeza ukubwa wa nafasi ndani ya tumbo la uzazi.

  iii)Kunatokea msongamano /mkusanyiko wa damu ktk baadhi ya sehemu za uzazi kwa sababu  uvimbe kuziba baadhi ya njia za damu.

2. Utokaji wa hedhi usio na mpangilio.

B  Kupata maumivu wakati wa hedhi.

C) Kupata maumivu wakati wa tendo la ndoa.

D) Ugumba.(infertility)

E) Kuharibika kwa mimba.(Abortion)

D) Maumivu ya tumbo chini ya kitovu.

F) Kuongezeka ukubwa wa tumbo.

Uchunguzi  ama Njia za kugundua uvimbe kwenye tumbo la uzazi.

i)                    Kupiga ultra soundi  ya tumbo.

   Na vipimo vingine kadri dackari atakavyo ona inafaa.